ජනතා අදිකරණය. (95) ;- බුද්දි ඉවන්තගේ නඩුව.

මේ ශේෂ්ට්‍රදිකරණයේ විබාග වූ අංක 126/2008 දරන මුලික අයිතිවාසිකම් නඩුවේ තීන්දුවේ සාරාංශය වේ. පෙත්සම්කරුවන් දෙදෙනෙකි. ඒ බුද්දි ඉවන්ත සහ ඔහුගේ පියා ජයන්ත ගුණසේකර යන අයයි. වගයුත්තරකරුවන් වුයේ මිටියාගොඩ පොලිසියේ නිලදාරීන් පොලිස්පති සහ නිතිපතිවරයාය. මෙය ශේෂ්ට්‍රදිකරන විනිසුරුවරුන් වන බි පි අලුවිහාරේ, උපාලි අබේරත්න සහ කේ ටි චිත්‍රසිරි යන ත්රිපුද්ගල විනිසුරු මඩුල්ලක් හමුවේ විබාග විය. පෙත්සම්කරු වෙනුවෙන් නීතිඥ විරාන් කොරයා සමග නීතිඥ සරිටා ද ෆොන්සේකා සහ වගයුත්තරකරුවන් වෙනුවෙන් රජයේ නීතිඥ ඉඳුනිල් පුන්චිහෙවාද පෙනී සිටියහ. තීන්දුව දුන්නේ 2017.07.11 වැනිදාය. ඒ වසර 08 කට පසුවය.

මෙම සිද්දිය වන විට පළමු පෙත්සම්කරු 14 වියේ පසුවූ අම්බලන්ගොඩ නින්දාන මහා විද්‍යාලයේ 10 ශ්‍රේණියේ සිසුවෙකි. දෙවන පෙත්සම්කරු පළමු පෙත්සම්කරුගේ පියා විය. පළමු පෙත්සම්කරු නිවසේ සිටියදී වගයුත්තරාකාර පොලිස් නිලදාරීන් පැමිණ ඔහුගෙන් දෙවන පෙත්සම්කරු කොහේදැයි විමසා තිබේ. එවිට පළමු පෙත්සම්කරු දෙවන පෙත්සම්කරු සිටින කුබුරට යාමට සහයවීම උදෙසා වගයුත්තරකරුවන්ගේ වාහනේට නැග ඇත. ඉන්පසුව පොලිසිය පළමු පෙත්සම්කරු එනම් බුද්දිව මීටියාගොඩ පොලිසියට රැගෙන යන ලදී. 

පොලිස් ස්ථානයේදී බඩු දීපන් කියමින් බුද්දිට ඉතා දරුණු ලෙස වදහිංසා පමුණුවා තිබේ. ඒ අතර පයින් ගසමින් ඔහුව සපත්තු වලින් පැගිමද වේ. ඔහුට පොලු වලින් තට්ටම් වලටද ගසා ඇත. ලණුවකින් බල්කෙක එල්ලා ද පහර දි තිබේ. ඒ ගෙයක් කඩා සොරා ගත් රත්තරන් සහ සල්ලි ඉල්ලමිනි. ඉන්පසුව ඔහුව කුඩුවට දැමිණි. එහිදී පෙත්සම්කරු නිරීක්ෂණය කල දෙයක් විය. ඒ සතර වන වගයුත්තරකරුගේ නැනාගෙන් ඇගේ සුවමිපුර්ශයගෙන් සහ පුතාගෙන් ප්‍රකාශ ලබා ගන්නා අයුරුය. 

ඊලග දිනයේ පෙත්සම්කරුව බලපිටිය මහේස්ත්‍රාත් අදිකරණයට ඉදිරිපත් කල අතර ඇප මත මුදා හැරිණි. ඔහු බලපිටිය මුලික රෝහලට ඇතුලත්ව නේවාසිකව ප්‍රතිකාර ගත් අතර අදිකරණ වයිද්ය් නිලදාරී විසින් පරික්ෂා කරනු ලැබිණි. මෙම පොලිස් පහරදීම ඔහුගේ ශාරීරික සවුක්යට මෙන්ම මානසික සවුක්කයට්ද බලපාන ලදී. 

අදිකරණය තීරණය කලේ 1978 ආණ්ඩු ක්‍රම විවස්ථාවේ 12(1) වගන්තියේ සදහන් මුලික අයිතිවාසිකම් කඩ වූ බවයි. පළමු පෙත්සම්කරුට වන්දි නියම විය. ඒ තුවාල රෝහල් ගත කිරීම විදි වේදනාව සහ අවමානයටයි. 1, 2, සහ 3 වගයුත්තරකරුවන් රුපියල් 1,00,000 බැගින් ලක්ෂ 03 ක්ද ගාස්තු ලෙස රුපියල් 25,000 /= බැගින් එක් අයෙකු රුපියල් 75, 000 ක්ද ගෙවිය යුතු විය.

මෙම නඩු තීන්දුව සම්පුර්ණයෙන් ඉංග්‍රීසි බසින් කියවීමට පහත සබැදියාව හා යොමු වන්න.

http://www.supremecourt.lk/images/documents/sc_fr_126_2008.pdf

නිතිය සැමට (Law for All) ;- කුලියට දුන් දේපලක් විනාශ වුවිට.

කුලියට දුන් දේපලක් විනාශ වුවිට කුලී නිවැසිබාවය අහෝසි වනවාද? මෙය ශේෂ්ට්‍රදිකරණයේ විබාග වූ අබියාචන නඩුවකි. එහිදී කුලියට දුන් වියාපාර ආයතනයක් ගින්නෙන් විනාශ වී තිබේ. 1991 ජුනි 29 වැනිදා මෙම ගින්න හට ගෙන ඇත. 

ශේෂ්ට්‍රදිකරණයේ අබියාචන නඩු තීන්දුව දුන්නේ 2017.08. 04 වැනිදාය. ඒ වසර 21 කට පසුවය. තීන්දුව කුලී නිවැසියාට වාසිසහගත වුනි. එනම් ගින්නෙන් විනාශ වූ දේපල නැවත අලුත් වැඩියා කල හැකි බවට සාක්ෂි වූ බැවිනි. තවද දේපල සම්පුර්ණයෙන් විනාශ නොවූ බවටද සාක්ෂි තිබිණි. නඩුව ඇසෙන විට පැමිණිලිකරු මියගිය අතර ඒ වෙනුවට ඥාතීන් ආදේශ කෙරිණි. 

මෙම නඩුව ශේෂ්ට්‍රදිකරන විනිසුරුවරුන් වන ඉවා වනසුන්දර, විනිසුරු බි පි අලුවිහාරේ විනිසුරු උපාලි අබේරත්න යන ත්‍රිපුද්ගල විනිසුරු මඩුල්ලක් හමුවේ විබාග විය. මෙම දේපල නුවර යටිනුවර විදියේ පිහිටා ඇත.

මෙම නඩු තීන්දුව සම්පුර්ණයෙන් කියවීමට පහත සබැදියාව වෙත යොමු වන්න.

http://www.supremecourt.lk/images/documents/sc_la_appeal_165_14.pdf

ජනතා අදිකරණය (94) ;- පොලිස් පොඩ්ඩා පොලිස් ලොක්කාට එරෙහිව නඩුව දිනයි.

මේ ශේෂ්ට්‍රදිකරණයේ විබාග වූ අංක 12/2012 දරන මුලික අයිතිවාසිකම් නඩුවේ තීන්දුවේ සාරාංශය වේ. මෙහි තීන්දුව දුන්නේ 2017.08.04 වැනිදාය. පෙත්සම්කරු පාලිත නන්දසිරිය. වගයුත්තරකරුවන් වුයේ පොලිස් නිලදාරීන් පොලිස්පති සහ නිතිපතිවරයාය. මෙය ශේෂ්ට්‍රදිකරන විනිසුරුවරුන් වන පි බි අලුවිහාරේ ප්‍රියන්ත ජයවර්දන සහ උපාලි අබේරත්න යන ත්‍රිපුද්ගල විනිසුරු මඩුල්ලක් හමුවේ විබාග විය. පෙත්සම්කරු වෙනුවෙන් නීතිඥ ජේ සි වැලිඅමුණ සමග නීතිඥ පුලස්ති හේවාමාන්න යන අයද වගයුත්තරකරුවන් වෙනුවෙන් රජයේ ජෙෂ්ට නීතිඥ රජිවූ ගුණතිලක යන අයද පෙනී සිටියහ.

පෙත්සම්කරු කියා සිටින්නේ පොලිස්පති තමන්ට එරෙහිව විනය පරීක්ෂණයක් පැවැත්වීම සහ සාජන් දුරයේ සිට කොස්තාපල් දක්වා සේවයෙන් පහලට දැමීම යථාර්තවාදී නොවන අතර අත්තනෝමතික නිසා තමාගේ මුලික අයිතිවාසිකම් කඩ වූ බවයි. ඔහු වැඩි දුරටත් කියා සිටියේ විනය පරීක්ෂණය පැවැත්වීම පොලිස් දෙපාර්තමේන්තු රෙගුලාසි වලට පටහැනි බවත් තනතුරෙන් පහලට දැමීම අසාදාරණ බවත්ය.

2009 නොවැම්බර් 07 පෙත්සම්කරු හැටන් පොලිසියේ රථවාහන අංශයට අනුයුක්තව සිටියේය. ඔහු සහ තවත් නිලදරියෙකු සේවයේ යෙදි සිටියදී වාහනයක් නතර කල අතර එහි රියදුරු සහ අනෙක් මගින් බිමත්ව සිටි අතර එහි රියදුරුට නිසි බලපත්‍රයක් නැති බවත් තීරණය කළහ.

පෙත්සම්කරු රියදුරුව පොලිසියට ගෙනා අතර ඔහු බිමත්බව සොයන පරීක්ෂණයට සහයෝගය නොදැක්වීම නිසා රෝහලට ගෙන ගිය අතර එහිදී වය්ද්‍ය පරීක්ෂණයකට බදුන් වූ අතර බිමත්ව සිටි බව තහරු වුනි පසුව පොලිස් ස්ථානයට නැවත රැගෙන විත් වෙනත් පොලිස් නිලදාරියකු විසින් ප්‍රකාශයක් ලබා ගෙන පොලිස් ඇප මත මුදා හැරිණි. එසේ කලේ හැටන් මහේස්ත්‍රාත් අදිකරණයේ පෙනී සිටීමට නියෝග කරමිනි. ඔහු අදාල දිනයේ අදිකරණයට ඉදිරිපත්ව චෝදනා දෙකටම වරදකරු බව පිළිගැනීමෙන් අනතුරුව රුපියල් 7500 ක දඩයක් මත මුදා හැරිණි.

ඉන්පසුව මෙම පුද්ගලයා කරේ දේශපාලනඥයින්ගේ සහය ඇතිව උක්ත පෙත්සම්කාර පොලිස් නිලදාරියට බලපෑම් කිරීමයි. එනිසා ඔහු මෙම මුලික අයිතිවාසිකම් නඩුව පැවරු අතර එයින් ජයග්‍රහණය කළේය. නමුත් වන්දි හෝ නඩු ගාස්තු හිමි වුයේ නැත. එනම් 11 වන වගයුත්තරකරු පෙත්සම්කරුගේ 1978 ආණ්ඩු ක්‍රම විවස්ථාවේ 12(1) වගන්තියෙන් සහතික කර ඇති මුලික අයිතීන් කඩ වූ බව තීරණය කෙරිණි. 

මෙම නඩු තීන්දුව සම්පුර්ණයෙන් ඉංග්‍රීසි බසින් කියවීමට පහත සබැදියාව වෙත යොමු වන්න. 

http://www.supremecourt.lk/images/documents/sc_fr_12_2012.pdf

නිතිය සැමට (Law for All) ;- සමත මණ්ඩලය (Mediation Board)

සාම්ප්‍රදායික අදිකරණ පද්දතියෙන් පරිබාහිරව විකල්ප ආරවුල් නිරාකරණ ක්‍රම උපායක් ලෙස සමථකරණය හදුන්වා දිය හැක.

1988 අංක 72 දරන පනත මගින් ශ්‍රී ලංකාවට සමත මුල මණ්ඩල ක්‍රමය හදුන්වා දී ඇත. දිවයිනේ සැම ප්‍රාදේශීය ලේකම් කොට්ටාශයකම පාහේ ආවරණය වන පරිදි සමත මුල මණ්ඩලයක් බැගින් පිහිටා ඇත. සැම සමත මුල මණ්ඩලයක්ම සබාපතිවරයා ප්‍රමුක සමත කාරවරුන්ගෙන් සමන්විත වේ. සමතකරවරයාගේ කාර්යය නම් ආරවුලකට අදාල දෙපාර්ශවය කැදවා ආරවුලට හේතු වූ කාරණය සාකච්චා කර සමතයකට එලබීම සදහා උපකාරිවිමයි. එසේ වුවද ආරවුලට මැදිහත්වූ පාර්ශවයන් වෙනුවෙන් තීරණ ගැනීම හෝ වැරදි කල අය තීරණය කිරීම සමතකරුවන් විසින් සිදු නොකරයි. ආරවුලක් සමතයකට පත්කිරීම සදහා එක් අවස්ථාවකදී සමතකරුවන් තිදෙනෙකුගෙන් යුත් මණ්ඩලයක් පත් කරනු ලබයි.

සමත මණ්ඩලය මගින් විසදා ගත හැකි ආරවුල්

සිවිල් ආරවුල්

උදාහරණ

නය මුදල් අයකර ගැනීම - ඔබ විසින් තවත් අයකුට දුන් නය මුදලක් ආපසු නොගෙවන අවස්ථාවේදී එම නය මුදල අයකර ගැනීමට

වන්දි මුදල් ලබා ගැනීම ඔබට සිදුවූ යම් අලාබයක් පියවා ගැනීම සදහා මුදල් අයකර ගැනීමට

නිශ්චල හෝ චංචල දේපල පිළිබද ආරවුල් යම් දෙපලක බුක්තිය හිමිවිය යුත්තේ කාටද යන්න පිලිබදව ආරවුලක් විසදා ගැනීමට

සුළු සාපරාදී වරදවල් සම්බන්ද ආරවුල්

උදාහරණ

සුවෙච්චවෙන් තුවාල කිරීම. - යම් පුද්ගලයකුට ශාරීරික හානියක් සිදුකිරීම පහරදීම වැනි කරුණු සම්බන්ද ආරවුල්

අයුතු අවහිර හෝ හිරිහැරය - යම් ස්ථානයකට දෙපලකට ඇතුළුවීමට ඇති අයිතිය අයුතු ලෙස අවහිර කිරීම, නිත්‍යානුකුල ක්‍රියාවක් කිරීම සදහා ඉඩ නොදීම වැනි කරුණු.

අඩන්තේට්ටන් කිරීම හෝ සාපරාදී බලහත්කාරය. - ශාරීරිකව හෝ මානසිකව පුද්ගලයෙකුට හිරිහැර කිරීම හෝ යම් දෙයක් කරන ලෙස / නොකරන ලෙස නීතිවිරෝදී ලෙස බල කිරීම.

යම් පුද්ගලයකු අපකීර්තියට පත් කිරීම - පුද්ගලයකුගේ කිර්ති නාමයට හානිවන ලෙස යම් පුද්ගලයෙකු කටයුතු කර ඇති විටෙක ඒ සම්බන්ද පැමිණිලි.

සමත මණ්ඩලයට යොමු වීමේ වාසි

අදිකරණයේදී මෙන් සංකීර්ණ ක්‍රියා පටිපාටියක් නොව සරල හා පහසු ක්‍රියා පටිපාටියක් අනුගමනය කල හැකි වීම.

එක් පාර්ශවයක පරාජයෙන් අවසන් වන ක්‍රියාපටිපාටියක් නොව පාර්ශවයන් දෙකේම එකගතාවයෙන් අවසන් වන ක්‍රියා මාර්ගයකි.

අවුල් නිරාකරණයට වැයවන මුදල සාපේක්ෂව ඉතා සුලුවිම.

ඉතා ඉක්මනින් සමතකරනයට එලබීම හෝ සමත කිරීමට නොහැකි බවට සමත මුල මණ්ඩලයේ සහතිකය ලබා විකල්ප ක්‍රියාමාර්ග වෙත එලබීමට හැකිවීම.

විදිමත් පුහුණුවක් ලැබූ සමත කරුවන්ගේන් සමන්විත මණ්ඩලයක සහයෙන් ආරවුල් නිරාකරණය කර ගත හැකි වීම.

''සමත මණ්ඩල පනතින් ආවරණය කර තිබෙන කරනා අදිකරණය විබාගයට ගනු ලබන්නේ සමත මණ්ඩලය වෙත යොමු කිරීමෙන් අනතුරුව පාර්ශවයන් අතර සමතයක් නොවන්නේනම් පමණකි. සමත මණ්ඩලයට පැමිණිලි යොමු කිරීම පොලිසිය හෝ අදිකරණය සිදුකරයි. පුද්ගලිකවද පැමිණිලි ඉදිරිපත් කල හැකියි.

පොලිසිය චුදිතයින්ට / වගයුත්තරකරුවන්ට පක්ෂව කටයුතු කිරීමේ අදහසින් සමත කල නොහැකි කාරණාද වරදවල්ද සමත මණ්ඩලයට යොමු කරනු ලබන අවස්ථා එමටය. එවන් අවස්ථාවලදී සමත මණ්ඩල කැදවීම් අනුව ඉදිරිපත් නොවී ලිකිතව සමත නොවන බව සදහන් කොට ප්‍රස්තුත කාරණය අදිකරණයට යොමු කරන ලෙසට ඉල්ලා සිටීම කල යුතුයි. මේ මගින් ප්‍රමාදය වලක්වා ගත හැකිවනු ලැබේ. සමත මණ්ඩල කැදවීම් වලට ඉදිරිපත්වීම අනිවාර්ය නොවේ.

සමත මණ්ඩලයද තමන්ට කල නොහැකි දේවලට මැදිහත්විමෙන්ද පිඩාවට පත්ව සිටින පාර්ශවයන් තවදුරටත් පිඩාවට පත්කරවන අවස්ථාවන්ද තිබේ. එවන් අවස්ථාවල නොපැකිලිව විරෝදය පල කිරීමටද ඒ සම්බන්දයෙන් වාචිකව හා ලිකිතව පැමිණිලි කිරීමට පියවර ගත යුතුය.

මොනම පදනමක් මත හෝ සමතයන්ට බල කිරීමට දෝෂාරෝපණයට ලක් කිරීමට බලපෑම් කිරීමක් සමතවලට පැමිණෙන ලෙසට බලකර සිටීමට නොහැකි අතර එවන් අවස්ථාවලදී අබියෝග කිරීම සමත මණ්ඩලය ප්‍රතික්ෂේප කිරීම වර්ජනය කිරීම හා අදාල සමතකරුවන්ට සහ සමත මණ්ඩල සබාපතිට එරෙහිව අදිකරණ අමාත්‍යංශයේ පිහිටි සමත මණ්ඩල කොමිෂමේ සබපතිවරයාට ලිකිතව පැමිණිලි කල යුතුයි. පියවර ගන්නා තෙක් සිහි කැදවීම් කල යුතුයි. ප්‍රදේශය තුල දුෂිත සමත නිලදාරින්ව සිද්දිය පදනම් කරගෙන හෙළිදරවු කල යුතුයි. අකණ්ඩව අබියෝග කල යුතුයි.''

මේ 2010/71 දරන ශේෂ්ට්‍රදිකරන අබියාචන නඩුවයි. චුදිත අබියාචක වුයේ එවකට තිස්සමහාරාම පොලිසියේ ස්ථානදිපතිවරයා සහ නිතිපතිය. තීන්දුව ලබා දුන්නේ 2017. 06. 30 වැනිදාය. මෙම අබියාචනය ඉදිරිපත් කලේ 2009. 11.04 දින ලබා දුන් මහා අදිකරණ තීන්දුවට එරෙහිවය. එම තීන්දුව ශේෂ්ට්‍රදිකරණයෙන් විසි කෙරුණු අතර මහේස්ත්‍රාත් අදිකරණය 2015.01.17 දුන් තීන්දුව යලි බල ගැන්විණි.

එහිදී තීරණය කෙරුනේ බැංකු මංකොල්ලයක් සමත කල නොහැකි බවයි. එහිදී වැඩි දුරටත් ප්‍රකාශ වුයේ මෙසේ සමත මණ්ඩලයට යොමු කිරීම කාලය කා දැමීමක් වන අතර එය රටේ නඩු පමාවටද බලපාන බවයි. එය මහේස්ත්රත්වරයා විසින් හෝ මහා අදිකරණ විනිසුරුවරයා විසින් දඩුවම් පැමිණවිය යුත්තකි. මේ තත්වය සමත මණ්ඩල පනත ගෙන ඒමේදී විවස්ථාදායකය චේතනා කල දෙයක් නොවන බවයි. මිට අමතරව ශේෂ්ට්‍රදිකරන තීන්දුවේ වැඩි දුරටත් සදහන් වුයේ මෙය සමත මණ්ඩලයට යොමු කල නොහැක්කක් මෙන්ම ඒ සම්බන්දයෙන් සමත නොවීමේ සහතිකයක් නිකුත් කිරීමද අනවශ්‍ය කරුණක් බවයි.

මෙම අබියාචන නඩු තීන්දුව සම්පුර්ණයෙන් කියවීමට පහත සබැදියාව වෙත යොමු වන්න.

http://www.supremecourt.lk/images/documents/sc_appeal_71_2010.pdf

උපුටා ගැනීම්

ශ්‍රී ලංකාවේ නිතිය හා මානව අයිතිවාසිකම් - නීතිඥ චාරුක සමරසේකර.

නිතිය මත පාලනයක් ගොඩ නැගීමට කඩතුරා බිදහෙලමු. - ජනසංසදය

www.janasansadaya.org

038 2231419

077 3201270

නිතිය සැමට (Law for All) ;- ප්‍රාථමික අදිකරණය (Primary Court) සහ දිසා අදිකරණය (District Court)

ප්‍රාථමික අදිකරණය රටේ අදිකරණ දුරාවලියේ පහලම අදිකරණය වේ. එය මුල් අවස්ථා අදිකරණයකි. ප්‍රාථමික අදිකරණ 07 ක් ඇත. ඒ ආනමඩුව, අගුනකොලපලැස්ස, මහනුවර,මල්ලාකම්, පිලිස්ස, වැල්ලවාය සහ වෙන්නප්පුව යන ප්‍රදේශ වලය. අනික් වසම් වල ප්‍රාථමික අදිකරණ බලය මහේස්ත්‍රාත් අදිකරණ විසින් ක්‍රියාත්මක කරනු ලැබේ. ප්‍රාථමික අදිකරණ වලට අපරාද අදිකරණ බලය මෙන්ම සිවිල් අදිකරණ බලයද ඇත.

ප්‍රාථමික අදිකරණය විසින් විබාග කල හැක්කේ පහත අවශ්‍ය තාවයට යටත් නඩුකර පමණි.

එනම් අලාබ ඉල්ලීමට හිමිකම් කියා පෑමට හෝ ගෙවීම පැහැර හැරිම වටිනා කමින් රුපියල් 1500 ට අඩු වන විට, පළාත් පාලන ආයතන වල අනු නීති ක්‍රියාත්මක කිරීම සහ ඒවායේ ආදායම් ලබා ගැනීම සම්බන්ද කරුණු, ඉඩම් ආරවුල් සම්බන්ද වැරදි

අමාත්‍යවරයා විසින් ගැසට් පත්‍රය මගින් නියම කරනු ලබන යම් යම් වැරදි සම්බන්ද අනන්‍ය මුල් අපරාද අදිකරණ බලයක් ප්‍රාථමික අදිකරණය විසින් ක්‍රියාත්මක කරනු ලබයි.

විෂය ගත කරුණ රුපියල් 1500 ට අඩු වුවද රජයේ නියෝග අනුව කරනු ලැබූ ක්‍රියාවකට එරෙහිව හෝ අදිකරණ සංවිදාන පනතේ 4 වන උප ලේකනය යටතට ගැනෙන කිසිදු කාරණයක් සම්බන්දව ප්‍රාථමික අදිකරණයට විබාගයක් පැවැත්විය නොහැක.

ශ්‍රී ලංකාව තුල ක්‍රියාත්මක වන ඉහලම මුල් අවස්ථා සිවිල් අදිකරණ බලතල ක්‍රියාත්මක කරන්නා වූ අදිකරණය දිසා අදිකරණයයි. දිසා අදිකරණය සම්බන්දයෙන් පහත කරුණු වැදගත් වේ.

සියලුම සිවිල් ආදායම් බාර වස්තු බන්ගත්ව හා තෙස්තමේන්තු යන විෂයය යටතට ගැනෙන නඩු විබාග කල හැක, පවුල් අදිකරණයන් අහෝසි කරනු ලැබීමෙන් පසුව වයිවහික ආරවුල් සම්බන්ද සියලු කරුණුද දිසා අදිකරණය විසින් ක්‍රියාත්මක කරනු ලබයි, මන්ද බුද්දික හා උමතු තැනැත්තන්ගේ දේපල සම්බන්දයෙන් රැකවල් කරුවෙකු ලෙස දිසා අදිකරණය ක්‍රියා කරනු ලබයි. බාල වයස්රකායකු සම්බන්දයෙන් ඉහලම බාරකරු වශයෙන් සැලකෙනුයේ දිසා අදිකරණයයි.

උපුටා ගැනීම් - ශ්‍රී ලංකාවේ නිතිය හා මානව අයිතිවාසිකම් - නීතිඥ චාරුක සමරසේකර

The plight of a youth.

This is Sanjeewa Perera. I am 23 years old Sinhala Buddhist. My father has no job. My mother too has no job. J have two brothers and two sisters. I am the youngest in the family. I live with my parents. We live in the kitchen of my elder brother's house. We become wet in the rainy season and hot in the dry season. I never go to a school. 

I born before the schedule time. That was in seven months. I went an operation in my bladder when I was two months old. Still I have urinate problem. It takes more time to pass urinate. Sometimes it takes ten minutes. I have the disease called Raththaya. Because of these reasons I never attended a school. Three years ago I went to see Wesak with a friend and who took me drugs. (Heroine) 

One day I asked money from my mother to bye drugs. My elder sister informed the police and requested to rehabilitate me. So Panadura police arrested me. Sub inspector Sanjeewa arrested me. At that moment the drugs were not my position and not consumed drugs. 

I was taken to the Panadura hospital and put to a doctor. The doctor did not ask anything from me. No medical examination. He filled the form and handed over it to the police. I was brought back to the police and put me inside the cell. The following day I was produced before the court. I told the judge what was happened. This was instructed to me by my mother. The judge remanded me and ordered to put me to another doctor. I was in the Kalutara prison. From there I was sent to Nagoda hospital. The doctor examined me. The blood took for tests. After eight days I was brought to the court from the prison. It was mentioned the medical report that no drugs in my body. So I was acquitted from that case.

I am not addict to drugs. Sometimes I have taken it with my friend. I decided to stop that too. I went to the Unawatuna rehabilitation center and rehabilitated. Now I have never taken drugs.

I go to work outside my village and do paint work. I earn Rs.7000/= per day. All the week days I have work. On 15.09.2016 at around 11.30 pm I was arrested by Panadura Wella superintendent of police when I was returning home from my work. I was taken to a room and stripped. They laid me on the floor and poured Chile juice into my eyes while I was held by four policemen. They blended chilli in a blender which was on a table in front of me. After that they assaulted me using poles. They too burnt my hand using a hot iron. 

After that I was bathed in a bathroom. I was kept in a room with putting handcuffed. They put me two lawsuits and produced me before the court. 

The lawyer who appeared behalf of me mentioned about the assault before the court. The judge ordered to produce me at the hospital via the prison. I was brought to the Nagoda hospital from the Kalutara prison. I was examined by a doctor. The police put 3250 mg of heroine. According to government analyst report there were only 100 mg of heroine. The police made drugs by using panadol and put it into a spoon and warm it in front of me. After five months I received bail. The report by the judicial medical officer mentioned the torture that I under went and proved that I was not a drug addict. 

These repercussions happened because I pleaded innocence to the fabricated lawsuits by the police.  

They do not allow me to look after my parents and engage in a peaceful occupation. They try to arrest me torture me and fabricate charges against me and label me a criminal. 

I complained this to the Inspector General of Police and complained to the human rights commission via phone. I don't have money to file a lawsuit. 

www.janasansadaya.org

077 3201270

038 2231419

නිතිය සැමට (Law for All) ;- මහේස්ත්‍රාත් අදිකරණය (Magistrate Court)

මහේස්ත්‍රාත් අදිකරණය විසින් මුල් අවස්ථා අපරාද අදිකරණ බලතල ක්‍රියාත්මක කරයි. මහේස්ත්‍රාත් අදිකරණයෙන් විබාග කල හැක්කේ පහත අවශ්‍යතාවනට යටත් වරදවල් සම්බන්ද නඩු පමණි.

එනම් නියම කල හැකි උපරිම දඩුවම රුපියල් 1500 ට නොවැඩි දඩයක් වන වැරදි සහ නියම කල හැකි උපරිම දඩුවම වසර දෙකකට නොවැඩි සිර දඩුවමක් වන වැරදි වේ.

මහා අදිකරණය ඉදිරියේ විබාග කල යුතු බරපතල වැරදි සම්බන්දයෙන් ලගු නොවන නඩු විබාගයක් (non summary trial) පැවැත්වීමේ බලතලද මහේස්ත්‍රාත් අදිකරණය සතුය.

මෙයට අමතරව යම් පනතක් මගින් වරදක් සම්බන්දයෙන් නඩු විබාග කිරීමේ බලතල සහ රුපියල් 1500 ට වඩා වැඩි දඩයක් හෝ වසර 02 ට වැඩි සිර දඩුවමක් නියම කිරීම සදහා බලය පවරා ඇත්නම් අදාල පනත ප්‍රකාරව මහේස්ත්‍රාත් අදිකරණයට නඩු විබාග කල හැක.

උදා මෝටර් රථ වාහන ආඥාපනත යටතේ නඩු විබාග කිරීමට සහ වඩා බරපතල දඩුවම් පැමිණ වීමට මහේස්ත්‍රාත් අදිකරණයට බලය පවරා ඇත.

මහේස්ත්රත්වරු පත් කිරීම, ඉවත් කිරීම, විනය පාලනය කරනු ලබන්නේ අදිකරණ සේවා කොමිසම විසිනි. ඔවුන් තෝරන්නේ අදිකරණ කටයුතු වල නිරත නීතිඥවරු අතරිනි. අතිරේක මහේස්ත්‍රාත් වරුද ඇත. මහේස්ත්‍රාත් නොමැති විට නීතිඥවරු අතරින් කෙනෙකු නිල නොලත් මහේස්ත්‍රාත් ලෙස කටයුතු කරන අතර ඔහු හෝ ඇය කරන්නේ දිනයක් වෙත නඩු කල් දැමීමය. 

මේ ඉතාම මෑතක මහේස්ත්‍රාත් අදිකරණයක බලතල ගැන සාකච්චා වූ අබියාචනා අදිකරණයක නඩු තීන්දුවකි. එය හැදින්වෙන්නේ විලා හවුස් නඩුව ලෙසයි. එහිදී තීරණය වුයේ මහේස්ත්‍රාත් අදිකරණයට  නිවසකින් නෙරපීමට නියෝග දිය නොහැකි බවයි. එම නඩු තීන්දුව සම්පුර්ණයෙන් ඉංග්‍රීසි බසින් කියවීමට පහත සබැදියාව වෙත යොමු වන්න.

http://www.janasansadaya.org/uploads/files/C%20A%20_PHC_%20APN%20108%202013.pdf

උපුටා ගැනීම් - ශ්‍රී ලංකාවේ නිතිය හා මානව අයිතිවාසිකම් - නීතිඥ චාරුක සමරසේකර 

WWW.JANASANSADAYA.ORG

නිතිය සැමට (Law for All) ;- අබියාචනා අදිකරණය (Court of Appeal) සහ ශේෂ්ට්‍රදිකරණය (Supreme Court)

ඉහත අදිකරණ දෙක ශ්‍රී ලංකාවේ ඉහලම අදිකරණ දෙක වේ. අබියාචන අදිකරණයට අබියාචන බලතල තිබේ. ඒ මහා අදිකරණයේ සහ පහල අදිකරණ වල තීන්දු සම්බන්දයෙනි. 1801 පිහිටවූ ශේෂ්ට්‍රදිකරණයට අවසන් අබියාචන බලතල සහ ආණ්ඩු ක්‍රම විවස්තා කටයුතු පිළිබද අදිකරණ බලය තිබේ. එයට ඕනෑම පහල උසාවියක අබියාචන විබාග කල හැක. 

අබියාචනා අදිකරනයට පත් කිරීම් කරන්නේ ජනාදිපති විසින් අදිකරණ සේවා කොමිසමේ උපදෙස් පරිදිය. එහෙත් එසේ අදිකරණ සේවා කොමිසමෙන් උපදෙස් ගැනීමට ජනාදිපති බැදී නොමැත. ශේෂ්ට්‍රදිකරනයට ජනාදිපති විසින් ආණ්ඩු ක්‍රම විවස්තා සබාවේ උපදෙස් පරිදි පත් කිරීම් සිදු කරයි. ඉවත් කරන්නේ පාර්ලිමේන්තුවේ දෝෂාබියෝගයක් මගිනි. 

සාමාන්යෙන් මෙම ඉහල උසාවි දෙකටම විනිසුරුවරු බවට පත්වන්නේ නීතිඥවරුන් ගෙනි. ඔවුන්ගේ විශ්‍රාම වයස අවුරුදු 65 කි. මෙම අදිකරණ දෙකේම විනිසුරුවරු විශ්‍රාම ගැනීමෙන් පසුව නීතිඥවරු ලෙස නැවත සේවය නොකරයි.

ශේෂ්ට්‍රදිකරණයේ මුලසුන හොබවන්නේ අගවිනිසුරු ප්‍රියසාද් ඩෙප් විසිනි. අබියචනදිකරණයේ මුලසුන හොබවන්නේ එහි සබපතිවරයාය. වර්තමානයේ අබියචනදිකරණයේ සබාපති ලෙස කටයුතු කරන්නේ එල් ටි බි දෙහිදෙනිය විසිනි.

පහත දැක්වෙන්නේ ශේෂ්ට්‍රදිකරණයේ වර්තමාන විනිසුරුවරුය.

Name	Date of birth	Home province	Appointed by	Date appointed	Mandatory retirement date	Law School	Prior judicial office
Priyasath Dep (Chief Justice)			Rajapaksa	10 July 2011		University of Colombo International Institute of Social Studies	Solicitor General of Sri Lanka
Eva Wansundera		North Western	Rajapaksa	7 July 2012		Sri Lanka Law College University of Leicester	Attorney General of Sri Lanka
Buwaneka Aluwihare			Rajapaksa	4 December 2013		University of London	Additional Solicitor General of Sri Lanka
Sisira de Abrew		Western	Rajapaksa	7 May 2014		Sri Lanka Law College	President of the Court of Appeal of Sri Lanka
Priyantha Jayawardena			Rajapaksa	7 May 2014		Sri Lanka Law College University of Aberdeen
Upali Abeyratne			Rajapaksa	17 December 2014			Court of Appeal of Sri Lanka
Anil Goonaratne			Sirisena	30 January 2015		Sri Lanka Law College University of Exeter	Court of Appeal of Sri Lanka
K. T. Chitrasiri			Sirisena	3 December 2015		University of Sri Lanka Queen Mary University of London	Court of Appeal of Sri Lanka
Nalin Perera			Sirisena	3 March 2016			Court of Appeal of Sri Lanka
Prasanna Jayawardena			Sirisena	16 June 2016		University of Colombo	Court of Appeal of Sri Lanka
Vijith K. Malalgoda

පහත දැක්වෙන්නේ වර්තමානයේ අබියාචනා අදිකරණ විනිසුරුවරුය. 

Judges of the Court[edit]

• Justice L.T.B. Dehideniya, - President of the Court of Appeal
• Justice Deepali Wijesundera
• Justice A. H. M. D. Nawaz
• Justice M. M. A. Gaffoor
• Justice K. K. Wickramasinghe
• Justice S. Devika de L. Tennekoon
• Justice P. Padman Surasena
• Justice L.U. Jayasuriya
• Justice S. Thurairaja
• Justice A.L.S. Gooneratne
• Justice E.A.G.R. Amarasekera
• Justice Janak de Silva

දෙවන ජෙෂ්ටතම අදිකරණය වූ අබියාචනා අදිකරණයට හිමි බලතල 1978 ආණ්ඩු ක්‍රම විවස්ථාවේ 138 සිට 145 විවස්තාවන්හි දක්වා ඇත. ඒවා පහත පරිදිය එනම් අබියාචනා අදිකරණ බලතල, ප්‍රතිශෝදන අදිකරණ බලතල, රිට් අඥා සිදුකිරීමේ බලතල, මැතිවරණ චන්ද පෙත්සම් විබාග කිරීමේ බලතල සහ අදිකරණයට අපහාස කිරීම සම්බන්ද නඩු විබාග කිරීමේ බලතල වේ.

ශේෂ්ට්‍රදිකරණයට හිමි බලතල 1978 ආණ්ඩු ක්‍රම විවස්ථාවේ 120 සිට 131 දක්වා විවස්තාවන්හි දක්වා ඇත. ඒ අනුව ආණ්ඩු ක්‍රම විවස්ථාව අර්ථ නිරුපනය කිරීමේ බලතල, අවසානාත්මක අබියාචනා අදිකරණ බලතල, ජනදිපතිවරයා සම්බන්දයෙන් ඇති උපදේශනාත්මක අදිකරණ බලතල, පාර්ලිමේන්තුව විසින් නියම කරනු ලබන විෂයයන් සම්බන්දයෙන් අනු නීති සම්පාදනය කිරීමේ බලතල, පාර්ලිමේන්තු වරප්‍රසාද කඩකිරීම සම්බන්ද නඩුකර විබාග කිරීමේ බලතල, මුලික අයිතිවාසිකම් උල්ලන්ගනයන් සම්බන්ද නඩුකර විබාග කිරීමේ බලතල, ජනදිපතිවරණ සහ ජනමත විචාරන චන්ද පෙත්සම් විබාග කිරීමේ බලතල, විශේෂ අවස්ථාවන්හි රිට් අඥා නිකුත් කිරීමේ බලතල යන අදියයි.